donderdag 21 juni 2012

VAB Studie: Liefkenshoektunnel tijdelijk tolvrij?


Liefkenshoektunnel tijdelijk tolvrij?

Print dit VAB dossier
We kunnen geen 5 tot 8 jaar wachten op de ontwarring van de Antwerpse verkeersknoop. VAB steunt het idee van een lid om via een proefproject de Liefkenshoektunnel tijdelijk tolvrij te maken.


Klik hieronder op de afbeelding en bekijk het inleidende filmpje.







Volgens mobiliteitsclub VAB zal de Oosterweelverbinding niet vóór 2015 gerealiseerd zijn. VAB twijfelt zelfs of de voorliggende trajecten uitvoeringsrijp zijn en vreest dat de nieuwe Scheldekruising eerder 5 à 8 jaar op zich zal laten wachten. VAB wil dat de Vlaamse overheid daar snel duidelijkheid over brengt. Maar intussen zullen bij een economische heropleving de files op E17, de E19 Noord en de E313 jaarlijks met 1 kilometer aandikken. Problematisch wordt de situatie op de E17 terwijl het alternatief, de Liefkenshoektunnel, volgens VAB onvoldoende wordt uitgespeeld.
Tegen 2015 zou de kost van de ochtendfile op de E17 reeds opgelopen zijn van 60.000 tot meer dan 100.000 euro per dag. Voor VAB is niets doen duidelijk geen optie. Waarom testen we niet hoe we de niet gebruikte capaciteit van de Liefkenshoektunnel kunnen inschakelen.
Een geslaagd proefproject met een tolvrije Liefkenshoektunnel dat de groei van het verkeer afremt, kan de filekost dagelijks met tienduizenden euro’s terugschroeven (op de E17 alleen al 43.000 euro) terwijl dit staat tegenover 33.000 euro (excl.btw) aan niet geïnde tolinkomsten.

Zeer sombere toekomst voor Antwerpen


Door de economische crisis is er nog steeds een lichte daling van het transit en vooral het havengebonden vrachtverkeer. Dit geeft ons respijt om op zoek te gaan naar oplossingen voor de belangrijkste verkeersknelpunten. Bij een economische heropleving verwacht mobiliteitsclub VAB immers een sterke jaarlijkse verkeersgroei:
  • vrachtverkeer: 3 à 4%
  • personenverkeer: 1,5 à 2%
Op vijf jaar tijd zou het vrachtverkeer rond Antwerpen toenemen met 15 à 20% en het personenverkeer met 7,5 à 10%.
Dit betekent dat het verkeer rond Antwerpen vast loopt nog voor de Oosterweelverbinding gerealiseerd kan zijn. VAB vindt daarom dat de Vlaamse overheid iedere mogelijke oplossing die het mobiliteitsprobleem mee kan helpen oplossen of verlichten op zijn waarde moet onderzoeken en testen.

Dat de situatie urgent is blijkt uit de conclusie van de studie ‘Knelpuntanalyse R1 Ring rond Antwerpen’ van het Vlaams Verkeerscentrum van december 2009: ‘De verkeerscongestie rond Antwerpen is bijzonder ernstig. Afgelopen decennia is het verkeer sterk toegenomen. Vooral het vrachtverkeer kende een sterke groei. Het transitverkeer door Vlaanderen verdubbelde op minder dan 6 jaar tijd, de reeds belangrijke haventrafiek kende op 10 jaar een groei van 69%. Maar ook het personenverkeer bleef toenemen, ondanks het succes van omvangrijke en succesrijke maatregelen die rond het openbaar vervoer recent werden genomen. Het resultaat is dat het hoofdwegennet rond Antwerpen zwaar verzadigd is en gedurende het grootste deel van de werkdagen erg kwetsbaar is voor incidenten. Als gevolg hiervan wordt ook het onderliggende wegennet overspoeld met doorgaand verkeer. De zwaarste knelpunten situeren zich op de Ring (Kennedytunnel, Berchem-Borgerhout, Antwerpen-Oost) maar ook op de toekomende en uitgaande richtingen van de radiale snelwegen (E313 en E19). De knelpunten zijn van die grootteorde dat verdere groei van het verkeer zeer beperkt tot uitgesloten is.’

File wordt elk jaar 1 km langer!


VAB ziet in de eerste plaats op de E17, de E19 Noord (Antwerpen-Nederland) en de E313 de files verder toenemen. De voertuigen die er in de loop van de volgende jaren bij komen, zullen zich verder aan de staart van de file opstapelen. Het gevolg is dat files langer worden en het tijdverlies jaarlijks flink zal toenemen.
Het Vlaams Verkeerscentrum bevestigt onze inschatting: ‘De verwachte verdere evolutie is er dus een van zeer bescheiden groei van de verkeersvolumes gekoppeld aan zeer sterke toename van de congestie en vertragingskosten’.

Situatie E17 en Kennedytunnel alarmerend!


Over de verkeersdruk aan de Kennedytunnel zei het Vlaamse Verkeerscentrum eind 2009 al het volgende: ‘Verdere stijging van het verkeer tijdens deze piekuren is dus niet meer mogelijk. Verdere groei dient opgevangen door verschuiving naar de daluren, andere routes of andere vervoerswijzen. Op basis van de voorspelde activiteiten wordt voor 2020 een groei van het personenverkeer met 15% en het vrachtverkeer met 30% verwacht. Passen we dergelijke groeicijfers toe op de Kennedytunnel dan merken we dat deze situatie zich wegens gebrek aan capaciteit niet kan realiseren.’
Voor VAB zijn de files op de E17 richting Antwerpen de meest problematische. De oorzaak van de ochtendfile en avondfile is echter verschillend:
  • Tijdens de ochtendspits stremt het verkeer dat van de N49/E34 en de Linkeroever komt de doorstroming op de E17. Het verkeer dat via de twee linkse opritten wordt aangevoerd, neemt één van de drie rijstroken in beslag. Hierdoor wordt de capaciteit van de E17 vlak voor de Kennedytunnel gereduceerd van drie tot twee rijstroken. Het gevolg is dat de files nu reeds reiken tot in Kruibeke of Haasdonk. Elk bijkomend voertuig op de E17 zal dus de staart van die file nog wat langer maken.
  • Tijdens de avondspits vormen niet zozeer die twee linker opritten een probleem maar is de file aan de Kennedytunnel de uitloper van een file die even verder op de Antwerpse ring ontstaat ter hoogte van de uitrit naar de E313. De geplande spitsstrook op de E313 richting Hasselt zou de doorstroming ter hoogte van de uitrit kunnen verbeteren en dus ook de filedruk op de E17 verminderen.

VAB berekende de impact van de te verwachten verkeersgroei voor de ochtendfile op de E17.

Jaarlijks zouden de files met meer dan één kilometer aandikken en de filekost met meer dan 7.000 euro per werkdag toenemen. De huidige filekost van de ochtendfile op de E17 schat VAB op iets meer dan 60.000 euro per werkdag.



Groei van de ochtendfile op de E17

Lengte
Filekost
2011
7,6 km
73.758 euro
2012
9 km
80.952 euro
2013
10,3 km
88.283 euro
2014
11,7 km
95.766 euro
2015
13,1 km
103.398 euro


De berekening van de filekost is gebaseerd op volgende uurkost:
  • 40 euro/uur voor vrachtwagens
  • 10 euro/uur voor personenwagens
Waarom niet de Liefkenshoektunnel promoten?


Dhr. Van den Bossche, lid van VAB, vroeg VAB om de mogelijkheden van een proefproject waarin de Liefkenshoektunnel tijdelijk tolvrij gemaakt wordt, te bekijken. Het VAB-lid argumenteert dat de Liefkenshoektunnel slechts op 1/3 van zijn capaciteit gebruikt wordt en de tol een drempel vormt voor veel weggebruikers.
VAB acht een proefproject van een half jaar waarbij op werkdagen van 6u30 tot 9u30 uur geen tol geheven wordt op de Liefkenshoektunnel zinvol. Een proefproject gelimiteerd tot de ochtendspits zou de kosten (verlies aan tolgelden) kunnen beperken en kan toch inzicht geven omtrent de effecten.
VAB zou het proefproject beperken tot de ochtendfiles aan de Kennedytunnel omdat door de zwaarte van de files de effecten hier goed meetbaar zullen zijn. De files starten er om 6u30 om hun hoogtepunt te bereiken om 8u30.

Een proefproject test een theoretisch concept


VAB steunt het voorstel van Dhr. Van den Bossche omdat het de mogelijkheid biedt om in praktijk te testen hetgeen theoretisch een ideale oplossing lijkt om de verkeersgroei af te remmen op de E17, E19 Noord en de Antwerpse ring.
Dat er alvast nog een groot aantal potentiële gebruikers is voor de Liefkenshoektunnel blijkt onder meer uit een havenonderzoek van 2006. De tellingen wijzen uit dat 45% van het vrachtverkeer dat de Kennedytunnel gebruikt uiteindelijk richting noord verder rijdt via de E19 of A12. Theoretisch zouden zij net zo goed de Liefkenshoektunnel kunnen gebruiken die eveneens aansluiting geeft op de A12 en de E19 Noord.
Het interessante aan een proefproject is dat een theoretische analyse in de praktijk kan worden getest.

Het mogelijke voordeel


Een analyse wijst uit dat het huidige verkeer van en naar de Liefkenshoektunnel vooral de E34/N49 en de A12 Noord gebruikt. Dit betekent dat een verdere verschuiving van het verkeer van de Kennedytunnel naar de Liefkenshoektunnel de E17, de E19 Noord en daarmee ook de Antwerpse ring zou kunnen ontlasten.
Concreet zou een succesvolle proef de filedruk in de eerste plaats op de E17 maar ook op de E19 Noord en Antwerpse ring kunnen verminderen en alvast ook de verwachte groei op die verkeersassen afremmen. De praktijktest moet uitwijzen in welke mate dit ook effectief gebeurt.


Verschuivingen die zich kunnen voordoen


Door het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel krijgen we verschuivingen in de verschillende verkeersstromen. Je kan daar simulaties van maken, maar in de praktijk blijken deze niet altijd te kloppen. Een reden te meer voor een praktijktest. Maar zeker is dat de groei van het aantal voertuigen in de Liefkenshoektunnel altijd groter zal zijn dan de afname van het aantal voertuigen in de Kennedytunnel. De reden is dat er verkeer dat vroeger voor alternatieven gekozen had, nu zal terugkeren naar de Kennedytunnel als daar terug ruimte vrij komt (= minder files). Om dergelijke effecten te meten moet het proefproject volgens VAB minimaal zes maanden lopen.
Sommige gebruikers zullen onderstaande alternatieven verlaten om terug te keren naar de Kennedytunnel:
  • Westerscheldetunnel: dit is een nieuwe betaaltunnel in Nederland waardoor momenteel 2.000 zware trucks per dag rijden richting Breda – Rotterdam. Omdat de route via de Liefkenshoektunnel even lang is, kunnen bij het gratis open stellen van de Liefkenshoektunnel een aantal vrachtwagens voor deze goedkopere route kiezen of voor de Kennedytunnel waar de verkeersdruk afneemt.
  • N16 (brug van Temse)
  • N70 van Sint-Niklaas via Beveren
  • Waaslandtunnel
Op zich is het natuurlijk ook goed dat het sluipverkeer (N70 en Waaslandtunnel) terugkeert naar de snelweg om zo de leefbaarheid en veiligheid langs het lokale wegennet te verbeteren.
Andere gebruikers zullen hun vertrekmoment weer verlaten als er ruimte vrij komt en dus terugkeren naar de ochtendspits.

Welke knelpunten blijven er?


Om dergelijk proefproject te doen slagen moet er een goede signalisatie komen en moeten mogelijke knelpunten op de ontsluitingsroutes van de Liefkenshoektunnel worden aangepakt.
Een adequate bewegwijzering is nodig om duidelijk te maken dat het grootste deel van Nederland en de volledige haven via dit traject het snelst en best te bereiken zijn.
De praktijktest zal ons duidelijk maken hoe belangrijk bepaalde knelpunten werkelijk zijn. De knelpunten die vaakst worden aangestipt zetten we hier even op een rij:
  • Het doorgaand verkeer dat richting Gent, Rijsel en de Kanaaltunnel rijdt, kan de E17 maar bereiken door een ingewikkelde bocht via Antwerpen-Linkeroever te maken. Vormt deze moeilijke aansluiting een wezenlijk knelpunt?
  • Vaak wordt een verbinding tussen de Liefkenshoektunnel/E34 en de E17 gevraagd. De vraag is of de afwerking van de R2 daarvoor nodig is.
  • ’s Morgens stremt het verkeer aan de Tijsmanstunnel vanwege het afslaand verkeer naar de Scheldelaan. Aan de andere kant van de Liefkenshoektunnel wordt de capaciteit beperkt omdat er maar één rijstrook naar de E34 voert. Deels werden al aanpassingen doorgevoerd aan de Tijsmanstunnel. De vraag is of deze afdoende zijn.
  • De N49 – E34 Knokke-Antwerpen moet over het volledige traject een volwaardige autosnelweg worden zodat het verkeer uit Zeebrugge gestimuleerd wordt deze meer te gebruiken en dus niet meer de E17 kiest.
  • In- en uitvoegmogelijkheden op de E17 naar de E34/N49 zijn beperkt tot één rijstrook. De vraag is of de capaciteit van de in- en uitvoegstrook niet uitgebreid moet worden tot twee rijstroken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten