Antwerpen, Mortsel en Boechout – bij toeval drie buursteden en -gemeente – ontvingen zopas de prijs Fietsgemeente 2012 ontvangen ui handen van Hilde Crevits, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken. Zij kregen elk een prijs van 50.000 euro, die ze kunnen verzilveren door verder te investeren in fietsprojecten. Samen met de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) blies het departement Mobiliteit en Openbare Werken deze wedstrijd leven in om het lokale en interlokale fietsbeleid te ondersteunen.
Van de tien kandidaten voor de hoogste categorie ontvingen er zes een nominatie van de jury. Antwerpen is ervan overtuigd dat de jury de sterke evolutie in het gemeentelijke fietsbeleidsplan van de voorbije jaren niet ontgaan is. Dit zien we ook in de motivering van de jury: “Ze voeren een sterk geïntegreerd fietsbeleid met doelgroepgerichte acties. Er wordt bovendien met een visie gewerkt. … Het parkeerbeleid is gelinkt aan het fietsbeleid.”
Na de evaluatie van de kandidatuur volgde een terreinonderzoek waardoor de jury met eigen ogen kon zien hoe de voorstellen en plannen in de praktijk uitgewerkt werden.
De stad Antwerpen schakelde de voorbije jaren over op een hogere versnelling om van Antwerpen een fietsstad te maken. Er is op drie fronten heel hard gewerkt om een integraal fietsbeleid uit te bouwen en zo meer mensen op de fiets te krijgen. Het Antwerpse fietsbeleidsplan is gebaseerd op drie sleutelwoorden: rijden, stilstaan en sturen.
Rijden, stilstaan en sturen
Onder rijden verstaat de stad alle zaken die de fietser nodig heeft om op een veilige en comfortabele manier van A naar B te fietsen. Stad Antwerpen werkt aan een éénduidig fietsroutenetwerk, met de juiste en goed onderhouden fietsvoorzieningen. Dit is onder andere te merken in het project 100 kilometer nieuwe en vernieuwde fietspaden dat de stad onlangs afrondde.
Als fietser moet je je fiets veilig en comfortabel kunnen achterlaten. Fietsdiefstalpreventie en fietsparkeren zijn voor de stad dan ook belangrijke aandachtspunten. In de Antwerpse bouwcode liet de stad normen voor fietsparkeren bij nieuwbouw opnemen. Maar ook buurtfietsstallingen zullen in het Antwerpse straatbeeld meer en meer opduiken, net zoals fietsbeugels voor kortparkeren.
Als de stad alle verwachtingen uit ‘de rijdende fiets’ en ‘de stilstaande fiets’ kan waarmaken, zijn er op het vlak van fietsvoorzieningen geen excuses meer om de fiets niet te nemen. Maar de stad gaat nog een stap verder. Onder het motto ‘de sturende fiets’ wil de stad alle mogelijke middelen voorzien om het fietsgebruik te promoten. In dat idee komen Antwerpen Autovrij en de Fietsdag voor Werknemers naar voren. De rode draad doorheen alle maatregelen is steeds: verkeersveiligheid.
De stad investeerde de voorbije jaren ongeveer 45 miljoen euro in fietsprojecten, van de heraanleg van fietspaden en aanleg van nieuwe fietspaden, over educatie in scholen tot het aankopen van sneeuwruimers voor fietspaden en de uitbouw van het Velo-project.
De inwoners van de stad zijn al goed op weg om zich duurzamer te verplaatsen. Uit cijfers van een lokale mobiliteitsenquête blijkt dat het aandeel fiets voor winkelen en dagelijkse boodschappen 21,1% bedraagt, voor woon-werkverkeer 23,9%, voor recreatieve verplaatsingen 22,1% en voor woon-schoolverkeer 40,3%. Vooral de laatste 3 cijfers liggen een stuk hoger dan het Vlaams gemiddelde. Zeker in een stad als Antwerpen met een hoge bevolkingsdichtheid, een groot aantal openbare werken die de openbare ruimte moet verbeteren en een bloeiende handel, is het belangrijk dat zoveel mogelijk verplaatsingen, ook van bezoekers, volgens een duurzame modal split verlopen en in die berekening heeft de fiets een grote rol te vervullen. Ook onder haar eigen werknemers stimuleert het stadsbestuur het gebruik van de fiets, zowel wat betreft woon-werkverkeer als voor dienstverplaatsingen.
Uiteraard is deze prijs ook de verdienste van tal van partners die het uitgestippelde fietsbeleid van de stad mee mogelijk maken: de districten, de provincie, het gewest, het gemeentelijk autonoom parkeerbedrijf Antwerpen (GAPA), BAM, De Lijn en zelfs Europa.
Ook Mortsel en Boechout zijn opgetogen met deze prijs en voelen zich beloond voor de doorgedreven inspanningen die zij doen om het fietsverkeer aantrekkelijker te maken.
